ارتباط موسیقی با روح- قسمت اول

   اندیشه آنلاین/آلمان/شماره نوزدهم/فصل زمستان     موسیقی                                                          
Music                                                                                                 
 

ارتباط موسیقی و روح
(مقاله صوتی در انتهای صفحه)

مطالعه قسمت دوم

قسمت اول
برای نوع بشر، هفت نت شناخته شده است و متخصصین، معتقدند که جز این هفت نت ، نت دیگری وجود ندارد. برخی نیز بر این اعتقاد می باشند که در همه این پهنه هستی فقط همین هفت نت معتبر می باشند.س
این هفت نت در کشورهایی مانند فرانسه، ایتالیا، اسپانیا ، آمریکای لاتین و بسیاری از کشورهای دیگر چنین نامیده شده اند:س
دو- ر- می- فا- سل- لا- سی
در کشورهایی مانند هلند، آلمان و اکثر کشورهای انگلیسی زبان ، این نتها چنین می باشند :س

از چپ به راست
C  D  E  F  G  A  B

کشورهایی مانند هندوستان و ژاپن نیز دارای حروف دیگری برای این هفت نت می باشند.س

هندوستان: س
از چپ به راست
Sa    Re    Ga   Ma   Pa   Dha   Ni

ژاپن:س
از چپ به راست
Ha    Ni   Ho   He    To   I   Ro   
    
گذشته از برخی کشورها، از جمله دو کشور نامبرده فوق، در کل می توان این هفت نت را چنین ارائه داد:س
دو       رِ    می    فا    سُل    لا   سی
Si    la   sol   fa   mi   re     do
B     A    G    F     E    D       C
                                      
در واقع موسیقی یک علم است که مطابقت کامل با ریاضیات دارد، زیرا برای مثال با کوتاه و بلندتر کردن سیمها در سازهای سیمی که با تقسیمهای نیم و ربع پرده انجام می گیرد، نت تغییر می کند. گذشته از آن، قبل از تغییر نت، آن نت با تغییرات نام برده شده، کمی بم تر و یا کمی زیرتر می شوند که اصطلاحن به آن دیز با علامت " ♯ " در حالت زیر و بِمل با علامت " ♭ " در حالت بم اطلاق می شود، اما نت ثابت می ماند. س

فاصله هر هشت نت، از اولین نت تا نت همنام بعدی، یک اکتاو نامیده می شود که دارای فرکانسی متفاوت می باشد، از اینرو، نت همنام در اکتاو بالاتر، دارای فرکانسی دو برابر خواهد بود.س
 از بُعد علمی موسیقی که بگذریم، اثرات مثبت آن بر روی روح از مطالبی است که انکار آن غیرممکن است. برخی ازعرفای راستین هند بر این اعتقاد می باشند که خدا به خوانندگان و نوازندگانِ ادوات موسیقی، لطفی خاص داشته است و این افراد در واقع ماموریت دارند تا با ایجاد نواهای دلنشین، زَهر این دنیای خشن و ناملایم را تاحدودی خنثی نمایند.س
در کتابی به نام «دانشگاه سیرکمال استاد الهی» به اجمال به برخی نظرات استاد الهی در مورد موسیقی پرداخته شده است. در اینجا بخشی از این فصل از کتاب را به همان شکل بازتاب می دهیم.س

موسیقی سنتی هندوستان

موسیقی جاز

ارکستر فیلارمونیک

موسیقی اهل حق: دستگاه شیخ امیری

موسیقی اهل حق: دستگاه عابدینی

نمونه دوم از تنبورنوازی استاد الهی

 
 نظر استاد الهی در مورد موسیقی 
علاقه استاد به موسیقی عرفانی از همان اوان کودکی بوسیله پدر وی شناخته شده، وسایل و استادان موسیقی آن زمان در اختیارش قرار می گیرند و بدین شکل آن استعداد کم نظیر در سن ۱۱ سالگی در تنبورنوازی به اوج خود می رسد. س
استاد ، خود در مورد اهمیت موسیقی در ارتباط با معنویت ، می گویند:س

س " ....موسیقی از زمان آدم بود، یعنی از زمان خلقت اولیه آدم. ....."س
س " .... موسیقی ارتباط با روح دارد و روح ارتباط با خدا، ......." ( استاد الهی . آثار الحق جلد دوم. ص ۲۱۵. پ پنجم) س

از دیدگاه پزشکی، در مورد اثرات موسیقی، وی می گویند:س
س " موسیقی خواص بیشماری دارد که بشر به بسیاری از آنها هنوز پی نبرده است. مثلن نوای نی مرض تیفوئید(حصبه) را معالجه می کند و بارها دیده شده که مریض بلافاصله از رختخواب برخاسته است. آهنگها هر کدام در موقع خاصی از روز ، اثر خاصی دارند." ( استاد الهی . آثار الحق جلد دوم. گ۴۹۰) س

در مورد اثرات موسیقی بر موجودات چنین می گوید: س
س " موسیقی اثر عجیبی در همه چیز دارد حتی (در) جمادات و نباتات. کسانی که دقیق هستند می توانند این موضوع را درک کنند. مثلن دو گل را در یک جا پرورش دهند، به یکی نوای موسیقی برسانند ، حتی اگر خوب هم مواظبت نکنند، باز از دیگری که از موسیقی محروم بوده ، بیشتر رشد می کند و طراوت دیگری دارد." ( استاد الهی . آثار الحق جلد دوم. گ۴۹۰)س

همچنین:س
س " موسیقی دو جنبه دارد: علمی و معنوی . جنبه علمی موسیقی جزء علوم مستظرفه است ، مانند نقاشی، شعر، نویسندگی و غیره. این علوم ذوق خاصی می خواهد.از نظر علمی ، موسیقی علم محترم و خوبی است. جنبه معنوی موسیقی و ارتباط با روح ، هر کس به علوم مستظرفه علاقمند شود علامت این است که دارای روح ظریف و لطیفی است. کسی که علاقه به این علوم دارد، وقتی وارد عرفان شود مثل کسی است که با هواپیما مسافرت کند و کسی که علاقه به این علوم نداشته باشد مثل این است که پیاده حرکت کند. از موسیقی نباید فقط استفاده علمی کرد و تنها به جنبه علمی آن نظر داشت ، بلکه باید آن صداهای واقعی موسیقی را شنید. موسیقی را باید وسیله ارتباط معنوی قرار داد نه هدف اصلی. ....."س( استاد الهی . آثار الحق جلد دوم. ص ۲۹۶. پ دوم )س

در گفتارهای بسیاری، استاد همه جوانب علمی و معنوی موسیقی را مورد تدقیق قرار داده و به تفسیر اثرات آنها در زمانهای مختلف در یک شبانه روز بیست و چهار ساعته بر روی روح و روان پرداخته است. وی همچنین اثرات سازهای مختلف و قدمت آنها را نیز مورد بررسی قرار داده است. س

در همین راستا، ژان دورینگ در کتابی به نام " روح نغمات " که در مورد موسیقی استاد الهی به رشته تحریر درآورده است چنین می نویسد:س

س [ ..... او(استاد الهی) با این موسیقی (موسیقی سنتی ایران) ابتدا از طریق ساز تار آشنا شد و مدت زمانی آن را نزد درویش خان (۱۳۰۵ – ۱۲۵۱) نوازنده و آهنگ ساز بزرگ  موسیقی سنتی، آموخت. درویش خان وقتی فهمید که نورعلی تنبور می نوازد، روزی از او خواست برایش بنوازد. پس از شنیدن تنبور او ، با چشمان پر از     اشک به او گفت: س
 س " آ قا شما استاد هستید، احتیاج به تعلیم ندارید"س
 و به او گفت مهارتی که نورعلی در انگشتان خود دارد، برابر است با حداقل دوازده سال تمرین بی وقفه تار. .... ]   ( ژان دورینگ، روح نعمات، صفحه ۳۷، پاراگراف دوم)س
س

استاد در مورد طنبور نوازی و قطعات موسیقیی که با این ساز عرفانی می نواخت، چنین می گویند:س

س " قطعات طنبوری که من میزنم، شاهکار هنری و عرفانی و معنوی هر سه در آنها هست. مگر جهان دیگر بیاید و نورعلی دیگر بیاید تا این قطعات را بنوازد. "   (استاد الهی -آثار الحق ۱، گفتار ۲۰۳۱ )س

استاد علاوه بر تنبور(طنبور) که علاقه ای ویژه بدان داشت، تار، سه تار و چگور آذری را نیز به استادی می نواخت. در نمایشگاه هایی در پاریس و در نیویورک که اولی به مناسبت یکصدمین سال تولد استاد و دیگری برای نمایش آثار او برپا شده بود، سازهای شخصی وی از جمله ویلون، دف و نی هفت بند نیز در معرض نمایش قرار گرفتند. این امر موید آنست که ایشان در نواختن آن سازها نیز مهارت داشته اند. س

در یک جمع بندی کلی می توان گفت، با یک نگاه و پژوهش سطحی به سهولت می توان دریافت که موسیقی جزو جدائی ناپذیر زندگی نوع انسان است که حذف آن از برنامه روزانه غیرممکن است . گذشته از بحث دینی آن که در بخش الهیات همین شمار تحت نام «موسیقی در قرآن» بدان پرداخته شده است، در ادیان دیگر حتی در دین اسلام نیز، چه در مذهب شیعه و چه در مذهب سنی، در برخی اوقات از موسیقی استفاده می شده و می شود . س

در یک بررسی و پژوهش علمی، در دو اتاق مجزا از هم، یک نوع گیاه را با نور، آب و شرایط مساوی دیگر نگهداری نمودند. تنها فرق مابین شرایط، آن بود که فقط در یک اتاق بطور ممتد، موسیقی کلاسیک بخش کردند. بعد از زمانی مشخص، این نتیجه به دست آمد که گیاهی که در معرض موسیقی قرار داشت، تا حد و درصد چشمگیری از آفت زدگی مصون مانده بود و رشد آن نسبت به گیاه دیگر در اتاق مجاور که از موسیقی محروم مانده بود به مراتب بیشتر بوده است و این امر موید همان مطلبی می باشد که استاد الهی سالها پیش از اجرای این آزمایش، برآن صحه گذاشته بود.س
در قسمت دوم به اثرات معنوی تنبورنوازی استاد خواهیم پرداخت.س
پایان قسمت اول
مطاله قسمت دوم

 

ویژه فصلنامه اندیشه آنلاین آلمان

تحقیق و بررسی: فرامرز تابش


منابع:س

آثار استاد الهی

و همینطور:س

کتاب «دانشگاه سیرکمال استاد الهی»، نوشته فرامرز تابش



کد مقاله در آرشیو فصلنامه اندیشه آنلاین آلمان:س

Hvjfhx l,sdrd , v,p


در یوتوب
برای مشاهده فیلم ویدئویی این مقاله، اینجا کلیک کنید.س
....................................مقاله های پر خواننده.....................................
اصول عقاید استاد الهی - قسمت اول

استاد نورعلی الهی (۱۸۹۵ تا ۱۹۷۴) اصول عقاید حقیقت را در قالب یک قطعه شعر جمعبندی و خلاصه نمود. این چکامه، در هنگام برگزاری جشنها و سمپوزیومهایی که به مناسبت یکصدمین سالروز تولد وی در برخی از دانشگاها و مراکز آکادمیک جهان به اجرا درآمد، بر روی لوحی از کریستال در دسترس عموم قرار گرفت. س
گرچه در این مقاله هدف ما بررسی و آنالیز سه اصل اول این اصول است، اما ابتدا همه این نظم فارسی را بازتاب می دهیم تا علاقمندان، با کل مطلب و آنچه مورد نظر استاد بوده است آشنا شوند. س
این اصول به نظم چنین است: س


شخصیتهای تاثیرگذار
1974- 1895 استاد نورعلی الهی 
قسمت سوم
دوران جوانی
دوازده سال ریاضت به سبک عرفای نامدار پیشین

ریاضات استاد را می توان به دو دسته تقسیم نمود :س
الف ) تربیت معنوی بسیار سختگیرانه از طرف پدر وی که خود از اقطاب معتبر و سرشناس گروه عرفانی اهل حق بود.س
  س
شخصیتهای تاثیرگذار
1974- 1895 استاد نورعلی الهی 
قسمت دوم
دوران جوانی
دوازده سال ریاضت به سبک عرفای نامدار پیشین

ریاضات استاد را می توان به دو دسته تقسیم نمود :س
الف ) تربیت معنوی بسیار سختگیرانه از طرف پدر وی که خود از اقطاب معتبر و سرشناس گروه عرفانی اهل حق بود.س
این تعلیمات از همان اوان کودکی بطور جدی و مسرانه ای اِعمال می شد. برای نمونه، در این ارتباط استاد می گوید:س
روی گلیم می نشاندی». " (استاد الهی)س
  
س
شخصیتهای تاثیرگذار
1974- 1895 استاد نورعلی الهی  
قسمت اول

استاد نورعلی الهی در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۲۷۴ شمسی، مطابق با ۱۱ سپتامبر ۱۸۹۵ میلادی در یک خانواده باستانی معنوی شناخته شده، در قریه کوچکی به نام جیحون آباد در بخش دینور شهرستان صحنه واقع در استان کرمانشاه دنیا آمد. پدر استاد الهی، از بزرگان و از اقطاب و ملاکین گروه عرفانی اهل حق بود. در چنین فضایی استاد در خردسالی با مبانی معنویت و مخصوصن موسیقی عرفانی آشنا شد و در همان اوان کودکی به یکی از چیره دست ترین تنبورنوازان مبدل گشت. در همان سالها و دوران بعد، وی به یادگیری و نواختن سازهای دیگر ، از جمله تار ، سه تار ، ویلون ، دف و نی نیز مبادرت ورزید. سس


تناسخ یا سیر صعودی؟ 


متن کامل مقاله

سیرکمال

انسان از دیدگاه دانشگاه سیرکمال

همه مقالات

Share by: