در گیتا، کتاب مقدس هندوان ، از قول چایتانیا، برای تمرکز ذهن می نویسد :[سند:گیتا1]س س
" ………. ذكر مانترای اعظم «هاره كريشنا » با فروتنی و تواضع وافر است که در اثر آن، رهايی ميسر می شود".س
در همان کتاب[سند:گیتا2] ، نيز گفته شده است كه تنها با ذكر اسما مقدس الهی، يعنی «مانترای هاره كريشنا»
می توان در اين زندگی به كمال دست يافت و به وطن اصلی خود، بازگشت. با مقایسه این مطلب با طرز نگرش ما در دانشگاه سیرکمال استاد الهی، می توان گفت که در تخصصی ترین حالت، تمرکز بر خدا
از طریق ذکر، گرچه بسیار مفید است و جذب انرژی و نور خداوندی را بدنبال دارد، اما كمال يافتن روح، مستلزم گسترش ذره الهی، از طريق يافتن اصول الهی و عمل به آن، در حد ملكه فاضله شدن آن اصول، و گسترش صحیح ميدان فكر
تا حصول آگاهی كامل، ميسر می باشد. ذکر و توجه به خدا، چه مانترای «هاره کریشنا»
باشد چه اذکاری دیگر، بر روند رشد روحی، تاثیر مثبت و بسزایی دارد، ولی عمل نهایی و منحصربفرد، برای کسب کمال محسوب نمی شود. اما وضعیت خواص متفاوت است.س به عبارت ساده تر، سيب بايد با تجربه گرما و سرما – شب و روز – تاريكی و روشنايی، داشتن آب و خاك و هوا، و بعد از اتمام پروسه جذب و دفع نیروهای مثبت و منفی به آرامی پخته و رسيده شده، و خود به خود از شاخه درخت جدا شود. این است سیرکمال. سرعت رشد و پختگی اين سيب را می توان با نوای موسیقی بخصوصی، از جمله ذکر، تسریع نمود، اما بدون وجود عوامل یاد شده فوق، اين سيب هرگز به كمال خود نخواهد رسيد.س
اينكه آيا تنها با انجام اذكار، انسان از حلقه تولد و مرگ رهايی يابد، تداعی كننده افكار بعضی از مسلكهای طريقت در دين اسلام
می باشد. اما در دانشگاه سیرکمال
استاد الهی، اين ديدگاه، جای ترديد و تأمل دارد. زيرا برطبق این نظريه، تنها با انجام اعمال با نيت جلب رضايت خداوند و مبارزه دائم با نفس و برخورد مناسب با مردم و اجتماع است كه انسان از اين حلقه نجات می يابد. (رجوع شود به مقاله وظائف انسان
در زندگی های زمینی).س مسئله مهم آنكه در گیتا[سند:گیتا3]، در ترجمه یک آيه، بدان اشاره دارد كه با عمل نمودن به وظايف، می توان به كمال رسيد. همانطور می نويسد: [سند:گیتا4]س س
" تنها عمل برای رضايت خدا باعث كمال می شود.".س
این دو نکته آخر، همخوانی زیادی با جهانبینی استاد الهی در دانشگاه سیرکمال دارد.س
در کتاب نامبرده به نكته جالب زير برمی خوريم: [سند:گیتا5]س س
"
.... و اما كسانی كه راه پاكی و خجستگی را دنبال می كنند، می توان به سه گروه تقسيم كرد:س
س
۱- پيروان قواعد و قوانين كتب مقدس كه از موفقيت و سعادت مادی لذت می برند.
س
س
۲- آن كسانی كه می كوشند به رهايی نهايی از موجوديت مادی نائل آيند.س
س
۳- آنان كه عابدانی در كريشنا آگاهی هستند.س
قسمت اول، خود به دو گروه تقسيم می شوند:س
الف :كسانی كه برای اجر و مزد كار می كنند.س
ب: كسانی كه هيچ گونه ثمری برای كامجويی نمی خواهند.
س
در همان کتاب ، دليل آنكه انسان صلاحيت پيشنهاد قواعد و قوانين، در ارتباط با این امر که چه باید کرد و از چه اعمالی باید دوری جست را ندارد ، چهار نقص روح اسير ماديات می داند . اين چهار نقص عبارتند از:ا[سند:گیتا6]ز س
۱- داشتن حواس ناقص
س
۲- تمایل به فریب دادن
س
۳- قطعیت در ارتکاب اشتباه
س
۴- و قطعیت در متوهم شدن
از اینرو نتیجه می گیرد که لازم است افراد عادی، این باید و نبایدها را در وداها و کلن در اصول شاسترا(کتاب مقدس) بجویند. افراد در سطوح روحی بالاتر باید به ذکر مانترا یاد شده پرداخته، به خدمت عابدانه خداوند بپردازند و از باقی مانده خوراک تقدیم شده به پیشگاه خداوند تغذیه نمایند. در تطابق این قسمت آخر با برخی رسوم اهل حق، می توان خوراک تقدیم شده به خداوند را همان نذورات دانست. استاد الهی
در آثار خود به این امر اشاره می کند که پدر ایشان، حاج نعمت الله، دستور داشته است، فقط از غذای نذری تغذیه نماید. با در نظر گرفتن مقام روحی حاج نعمت الله ( دارای ذات جبرائیل بوده است)، می توان این بخش از این آیه بهاگاواد گیتا را مطابق با آثار استاد الهی دانست.س پایان قسمت دوم